Lutein là một chất dinh dưỡng mạnh mẽ hỗ trợ sức khỏe mắt, da, não và tim mạch. Cho dù thông qua chế độ ăn uống hay chất bổ sung, việc đưa lutein vào lối sống cân bằng có thể góp phần đáng kể vào sức khỏe tổng thể và tuổi thọ.
Tìm hiểu chung
Theo các bác sĩ, giảng viên tại Cao đẳng Dược TPHCM cho hay, Lutein, được gọi là “vitamin mắt”, là một carotenoid chống oxy hóa mạnh mẽ với nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là đối với sức khỏe của mắt. Nó được tìm thấy ở nồng độ cao trong võng mạc và điểm vàng, nơi nó đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ ánh sáng xanh và ngăn ngừa tổn thương oxy hóa. Sự bảo vệ này rất quan trọng để giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD), một nguyên nhân chính gây mất thị lực ở người lớn tuổi. Lượng lutein cao hơn đã được chứng minh là làm chậm quá trình tiến triển của AMD và giảm nguy cơ đục thủy tinh thể bằng cách bảo vệ thủy tinh thể khỏi stress oxy hóa.
Ngoài tác động của nó đối với sức khỏe của mắt, lutein còn hỗ trợ hiệu suất thị giác. Nó tăng cường độ nhạy tương phản, giúp cải thiện khả năng nhìn thấy các chi tiết trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc sáng và giảm độ nhạy sáng chói. Điều này đặc biệt có lợi cho các nhiệm vụ như lái xe ban đêm và đọc sách trong điều kiện ánh sáng mờ.
Lutein cũng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe làn da. Bằng cách trung hòa các gốc tự do do tiếp xúc với tia cực tím, nó hoạt động như một loại kem chống nắng tự nhiên, làm giảm nguy cơ bị cháy nắng và làm chậm các dấu hiệu lão hóa da. Điều này có thể giúp duy trì độ đàn hồi, độ ẩm của da và làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn. Các đặc tính bảo vệ da của lutein cũng làm cho nó có lợi cho những người thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng gay gắt.
Ngoài mắt và da, lutein còn có những lợi ích mới nổi đối với sức khỏe não bộ. Nghiên cứu chỉ ra rằng lutein tích tụ trong não, nơi nó liên quan đến chức năng nhận thức tốt hơn, đặc biệt là ở những vùng liên quan đến trí nhớ và tốc độ xử lý. Các đặc tính chống oxy hóa của nó giúp bảo vệ các tế bào não khỏi tổn thương oxy hóa và viêm liên quan đến tuổi tác, cả hai đều liên quan đến suy giảm nhận thức và các bệnh thoái hóa thần kinh. Việc bổ sung lutein thường xuyên có thể hỗ trợ sức khỏe não bộ lâu dài và giúp duy trì hiệu suất nhận thức khi mọi người già đi.
Lutein cũng góp phần vào sức khỏe tim mạch. Bằng cách giảm căng thẳng oxy hóa và viêm, lutein giúp bảo vệ mạch máu, có thể cải thiện lưu thông và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Một số nghiên cứu cho thấy lutein có thể làm giảm mức cholesterol LDL bị oxy hóa, có liên quan đến sự tích tụ mảng bám trong động mạch, một yếu tố chính gây ra bệnh tim.
Hơn nữa, lutein có thể hỗ trợ điều chỉnh lượng đường trong máu. Nó có liên quan đến việc cải thiện độ nhạy insulin, có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu và có thể có lợi cho những người mắc hoặc có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Vai trò của lutein trong việc bảo vệ mắt cũng rất có giá trị đối với bệnh nhân tiểu đường, vì nó có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường, một biến chứng phổ biến của bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến thị lực.
Để đạt được những lợi ích này, điều cần thiết là phải tiêu thụ thực phẩm giàu lutein. Các loại rau lá xanh như rau bina, cải xoăn và cải xanh, cũng như các loại thực phẩm như ngô, trứng và ớt chuông, là những nguồn tuyệt vời. Mặc dù không có khuyến nghị chính thức về lượng tiêu thụ hàng ngày, các nghiên cứu cho thấy khoảng 6–10 mg mỗi ngày để có lợi ích tối ưu. Đối với những người gặp khó khăn trong việc đạt được mức này thông qua chế độ ăn uống, các chất bổ sung cũng có sẵn.
Tăng cường chức năng miễn dịch
Lutein có thể giúp tăng cường chức năng miễn dịch bằng cách điều chỉnh phản ứng miễn dịch và giảm căng thẳng oxy hóa.
Tăng cường phản ứng miễn dịch: Lutein hỗ trợ các tế bào miễn dịch bằng cách cung cấp chất chống oxy hóa bảo vệ chúng khỏi tác hại của các gốc tự do.
Bảo vệ chống lại nhiễm trùng: Bằng cách tăng cường các tế bào miễn dịch, lutein hỗ trợ bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng và bệnh tật thông thường.
Hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu và quản lý bệnh tiểu đường
Lutein có thể đóng vai trò hỗ trợ trong việc kiểm soát lượng đường trong máu và giảm các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường.
Độ nhạy insulin: Lutein đã được chứng minh là cải thiện độ nhạy insulin, giúp duy trì lượng đường trong máu cân bằng và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Phòng ngừa bệnh võng mạc tiểu đường: Tác dụng bảo vệ mắt của Lutein đặc biệt có lợi cho bệnh nhân tiểu đường, những người có nguy cơ mắc bệnh võng mạc cao hơn. Các đặc tính chống oxy hóa của lutein giúp bảo vệ chống lại sự tiến triển của tình trạng này.
Nguồn Lutein và Lượng khuyến nghị
Theo các giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội, Để có được lợi ích của lutein, các nguồn thực phẩm và chất bổ sung đều có thể có hiệu quả.
Nguồn tự nhiên: Lutein có trong các loại rau lá xanh như rau bina, cải xoăn và cải xanh, cũng như trong trứng, ngô, bí xanh và các loại trái cây và rau quả màu vàng và cam.
Lượng khuyến nghị: Mặc dù không có lượng khuyến nghị chính thức hàng ngày đối với lutein, nhưng hầu hết các chuyên gia khuyên bạn nên tiêu thụ khoảng 6-10 mg mỗi ngày để có lợi ích sức khỏe tối ưu. Có các chất bổ sung dành cho những người có thể gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu của mình chỉ thông qua chế độ ăn uống.
An toàn và cân nhắc
Lutein thường được coi là an toàn với tác dụng phụ tối thiểu, ngay cả ở liều cao hơn, nhưng tốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào.
Tóm lại, lutein mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe ngoài việc bảo vệ mắt, tác động đến các vùng như chức năng não, sức khỏe tim mạch và bảo vệ da. Cho dù thông qua nguồn thực phẩm hay thực phẩm bổ sung, việc bổ sung lutein vào chế độ ăn uống của bạn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe và thể chất lâu dài.